Pilot zandsuppletie in het Amelander Zeegat

Zijn zandsuppleties in zeegaten een goede oplossing voor het laten meegroeien van de kust met de zeespiegelstijging? De onderzoekslijn Kustgenese 2.0 neemt volgend jaar de proef op de som in het Amelander Zeegat. In het zeegat tussen Terschelling en Ameland wordt zo’n vijf miljoen kuub zand gesuppleerd. Voorafgaand aan deze pilot is een uitgebreide meetcampagne uitgevoerd.

Buitendelta’s

De Zandmotor voor de kust van Zuid-Holland is een mooi voorbeeld van een grote zandsuppletie. Door het opspuiten van grote hoeveelheden zand in 2011 ontstond een schiereiland, dat op natuurlijke wijze de kust beschermt. Onderzoekers volgen het gedrag van het zand op de voet en verzamelen zo een schat aan fysische en ecologische informatie. In het Amelander Zeegat zal een vergelijkbaar onderzoek plaatsvinden, vertelt Carola van Gelder-Maas van Rijkswaterstaat (Water, Verkeer en Leefomgeving, WVL). “We willen weten hoe dit gesuppleerde zand zich gedraagt in buitendelta’s (de Noordzeekant van een zeegat-red.). De buitendelta’s verliezen steeds meer zand, maar dat is juist nodig om de kust voor langere tijd veilig te houden.” Juist in zeegaten is een zeer sterke interactie tussen getij, wind, golven en het transport van zand en slib. Met het oog op een toekomstige zeespiegelstijging is het van belang om precies te weten hoe het zand zich gedraagt. “Hier is echt nog sprake van een kennisleemte”, meent Carola.

Nulmeting

De pilot in het Amelander Zeegat wordt uitgevoerd door Rijkswaterstaat. Ter voorbereiding voerden onderzoekers binnen een consortium van Rijkswaterstaat, Deltares, TU Delft, Universiteit Utrecht en Universiteit Twente in september en oktober een intensieve meetcampagne uit. Carola: “We willen de bestaande modellen verifiëren en aanvullende gegevens verzamelen over stroming, golven, zandtransport en de ecologie zoals bodemleven.” Als alle gegevens zijn verwerkt kan begonnen worden met het daadwerkelijk aanbrengen van het zand. Carola verwacht dat dit in de eerste helft van 2018 zal plaatsvinden.

Toekomstig kustbeleid

De onderzoekers zullen de ontwikkelingen in het Amelander Zeegat nauwgezet volgen, zegt Carola. “We willen weten welk effect de suppletie heeft op de ecologie, maar ook de fysische aspecten zijn van belang: hoe gedraagt het aangebrachte zand zich? Blijft het liggen, verplaatst het zich, en zo ja: hoe dan?” De resultaten van de pilot worden gebruikt bij het maken van het advies dat Rijkswaterstaat in 2020 gaat opstellen voor het toekomstige kustbeleid van Nederland.

Meer weten over de pilot in het Amelander Zeegat? Klik hier!